GPS

Zvaničan start ove rute je kod manastira Đurđevi stupovi (XII vijek), direktno sa TT3 nacionalne rute, ali može se krenuti i iz Lubnica uključujući se na nju rutom BA04 preko sela Bastahe ili alternativnom rutom BA04A preko sela Glavaca, čime će se dobiti nešto drugačija varijanta i koji kilometar duža vožnja.

Ovo je prava seoska ruta jer prolazi kroz sedam sela – Veliđe, Rujišta, Kaludra, Zagrad, Vuča, Glavaca i Crni vrh – i kroz nekoliko nižih katuna koji su u proljeće i od jeseni puni stočara sve do prvog snijega.

Ruta počinje jakim usponom asfaltnim putem sve do sela Veliđe a onda se nastavlja makadamom do lijepog i ravnog brda Šestarevca (1440m), koje je i lijep vidikovac i zgodno mjesto za odmor. Na ovom potezu atraktivan je i kanjon rijeke Sušice i litice brda Tikva, kao i seoski put koji vijuga kroz atar sela Veliđe, preko Garevina ka Šestarevcu.

Od Šestarevca slijedi lagani spust kroz bukove i cerove šume do proljećnog katuna Košutnjak (1270m), a onda se preko reona koji se zove Rebra stiže i u selo Rujišta. Na Rujišta se odmah nadovezuje selo Kaludra, i na kraju tog spusta stiže se na asfaltni put koji vodi ka selu Zagrad.

Putem ka Zagradu vrlo se brzo dolazi do mjesta Samograd, gdje obavezno treba zastati. Radi se o jako značajnoj arheološkoj lokaciji koja datira iz 390. godine nove ere. Prvobitno se tu nalazila ranohrišćanska bazilika koju su uništili Goti u V vijeku, i čije temelji su konzervirani i vide se pored druma. Čitav kompleks Samograd je obnovljen za vrijeme Justijana (Istočno rimsko carstvo), a kao grad, utvrđenje ili duhovni centar nastavio je da egzistira do današnjih dana.

Nakon Samograda, poslije nekoliko krivina asfaltom, slijedi selo Zagrad (selo iza grada – Samograda), a onda ruta kreće prema malo višim planinskim predjelima, makadamskim putem preko Debelog brda prema Ravnom Plavcu (1508m). Sa prevoja Ravni Plavac može se napraviti detur od 1,5 km do katuna Plavac gdje se kod stočara može naručiti domaći obrok – hljeb, kukuruza, sir, kajmak, jardum, kiselo mlijeko, jaja.

Nadalje, sve do Berana ili Lubnica, nadmorska visina konstantno je u padu i slijedi potpuno opuštajuća vožnja, preko vrha i prevoja Vuča, a onda dalje makadamom do sela Crni vrh. Za one koji su rutu počeli u Lubnicama, tokom ove dionice postoje dva skretanja kuda se može stići i do tog sela, u oba slučaja rutom BA04, i to preko sela Glavaca ili preko sela Bastahe.

Od crnovrškog zaseoka Rošca nizbrdica se pojačava a ruta nastavlja direktno kroz selo Crni vrh sve do manastira Đurđevi stupovi, gdje je počela ali se i završava ova seoska avantura.